Een bos van én door Amsterdammers

Oud nieuws

Het ontwerp voor de Grote Speelvijver is een goed voorbeeld van hoe de ruimte met zichtlijnen is ontworpen. De Kleine Speelvijver, de Grote Speelweide en de Grote Speelvijver zijn in één lijn geplaatst. Het terrein rond de kinderspeelvijver heeft een uitwaaierend gazon dat aanvoelt als een beschutte ruimte. Het is door rododendrons afgesloten van de Grote Speelweide.

Tekst: Monumenten en Archeologie Fotografie: Nationaal Archief, Stadsarchief

In 1928 besloot de gemeenteraad van Amsterdam tot de aanleg van een natuurgebied van bijna 1000 hectare. Het moest een ‘sociaal bos’ worden, bedoeld voor alle lagen van de bevolking. Burgers die geen geld hadden voor een dagje naar het strand of naar het Gooi konden zo toch ontspannen in een natuurlijke omgeving.

Behalve ontwerpers Cornelis van Eesteren en Jakoba Mulder zaten ook biologen
Jac. P. Thijsse en A.J. van Laren in de ‘Boschcommissie’. Zonder hun kennis had een bos in de polders ten zuiden van de stad nooit zo snel kunnen groeien.

Door Amsterdammers
De jaren dertig in de vorige eeuw waren jaren van crisis met hoge werkloosheid. Nog voordat het ontwerp voor het bos af was, werd al begonnen met de aanleg van de Bosbaan. De gemeente kon zo gebruik maken van gelden die beschikbaar kwamen voor de werkverschaffing. Kantoorklerken, bakkers, marktkooplieden: iedereen die wilde werken tegen een honorarium dat iets hoger lag dan een bijstandsuitkering, deed het zware graafwerk. Zo ontstonden de waterlopen, de ophoging van de 16 meter hoge heuvel en de aanleg van de wegen.

De bestrating van de wegen werd weer betaald uit een nationaal Werkfonds. Het bos is er dan ook niet alleen vóór de Amsterdammers, maar is ook dóór de Amsterdammers aangelegd. Veel ouderen spreken daarom nog steeds vol trots van het Boschplan.

Affiche met aankondiging van tentoonstelling uit 1936. Collectie: Stadsarchief Amsterdam. Wandelpad door het pas aangelegde bos in 1939. Foto: Stadsarchief Amsterdam.

Bekijk de Cultuurhistorische verkenning Amsterdamse Bos (CHV) op: Open Research

Een bos van én door Amsterdammers

Oud nieuws

Het ontwerp voor de Grote Speelvijver is een goed voorbeeld van hoe de ruimte met zichtlijnen is ontworpen. De Kleine Speelvijver, de Grote Speelweide en de Grote Speelvijver zijn in één lijn geplaatst. Het terrein rond de kinderspeelvijver heeft een uitwaaierend gazon dat aanvoelt als een beschutte ruimte. Het is door rododendrons afgesloten van de Grote Speelweide.

Tekst: Monumenten en Archeologie Fotografie: Nationaal Archief, Stadsarchief

In 1928 besloot de gemeenteraad van Amsterdam tot de aanleg van een natuurgebied van bijna 1000 hectare. Het moest een ‘sociaal bos’ worden, bedoeld voor alle lagen van de bevolking. Burgers die geen geld hadden voor een dagje naar het strand of naar het Gooi konden zo toch ontspannen in een natuurlijke omgeving.

Behalve ontwerpers Cornelis van Eesteren en Jakoba Mulder zaten ook biologen Jac. P. Thijsse en A.J. van Laren in de ‘Boschcommissie’. Zonder hun kennis had een bos in de polders ten zuiden van de stad nooit zo snel kunnen groeien.

Door Amsterdammers
De jaren dertig in de vorige eeuw waren jaren van crisis met hoge werkloosheid. Nog voordat het ontwerp voor het bos af was, werd al begonnen met de aanleg van de Bosbaan. De gemeente kon zo gebruik maken van gelden die beschikbaar kwamen voor de werkverschaffing. Kantoorklerken, bakkers, marktkooplieden: iedereen die wilde werken tegen een honorarium dat iets hoger lag dan een bijstandsuitkering, deed het zware graafwerk. Zo ontstonden de waterlopen, de ophoging van de 16 meter hoge heuvel en de aanleg van de wegen.

De bestrating van de wegen werd weer betaald uit een nationaal Werkfonds. Het bos is er dan ook niet alleen vóór de Amsterdammers, maar is ook dóór de Amsterdammers aangelegd. Veel ouderen spreken daarom nog steeds vol trots van het Boschplan.

Affiche met aankondiging van tentoonstelling uit 1936. Collectie: Stadsarchief Amsterdam. Wandelpad door het pas aangelegde bos in 1939. Foto: Stadsarchief Amsterdam.

Bekijk de Cultuurhistorische verkenning Amsterdamse Bos (CHV) op: Open Research